انزوای آمریکا در موضوع مکانیزم ماشه

انزوای آمریکا در موضوع مکانیزم ماشه نه به‌معنای بی‌ ثمر بودن یکجانبه‌گرایی آمریکاست، نه به معنای اقبال جهانی به ایران

صابر گل‌عنبری، کارشناس مسائل بین‌الملل:

◀️ از زمان شکل‌گیری حقوق بین‌الملل و تاسیس سازمان ملل در سال 1945 تاکنون هیچ کشوری به اندازه فلسطین در عرصه بین‌الملل و خود سازمان ملل پیروزی سیاسی و حقوقی قابل توجهی به دست نیاورده است؛ اما این پیروزی‌ها در طول این چند دهه هیچ برگردانی برای فلسطینی‌ها نداشته است که هیچ، بلکه روز به روز هم زمین‌های بیشتری را از دست داده و اسرائیل نیز بی‌خیال از این همه اعتراضات سیاسی و قطعنامه‌ها و احکام حقوقی جهانی پیش رفته و واقعیتی سرزمینی را ایجاد کرده که عملا تشکیل کشور فلسطینی را ناممکن ساخته است

◀️ البته اینجا مقصود فرو کاستن از اهمیت و جایگاه‌ این پیروزی‌ها و قطعنامه‌ها و مواضع حمایتی نیست که در جای خود ارزشمند هم هستند، بلکه تاکید بر این نکته کلیدی است که متاسفانه با وجود پیشرفتی که بشریت در این چند سده اخیر در جهت تنظیم مناسبات میان دول در قالب شکل‌گیری تدریجی حقوق بین‌الملل به دست آورده است؛ اما همچنان روابط بین‌الملل به شکل کلی تابع تئوری قدرت و منافع است و این دو فاکتور است که شکل دهنده اصلی روابط بین کشورهاست

◀️ از این رو، با وجود این که یکجانبه‌گرایی آمریکا در بحث برجام با مخالفت گسترده جهانی مواجه شده و به نوعی این کشور را در انزوای سیاسی قرار داده است؛ اما نه این انزوا به معنای بی‌ ثمر بودن این یکجانبه‌گرایی برای آمریکاست، نه به معنای اقبال جهانی به ایران. بلکه تا زمانی که این یکجانبه‌گرایی با پشتوانه دو فاکتور قدرت و منافع دنبال می‌شود، برآیندی عملی دارد که مخالفت‌های جهانی با آن برونداد قابل ذکری ندارند

◀️ از این جهت، همین کشورها و قدرت‌های غربی که با فعال‌سازی مکانیسم ماشه اعلام مخالفت کردند، خود بیشترین منافع درهم تنیده را با آمریکا دارند، و به همین دلیل عملا بنا بر الزامات همین منافع عمل خواهند کرد تا بنا به اقتضای مواضع سیاسی و حقوقی‌شان و دقیقا پس از خروج آمریکا از برجام، همین رویکرد را در پیش گرفته و با وجود حمایت سیاسی و حقوقی از این توافق، در یک پارادوکسی آشکار عملا رفتار خود را بر مدار الزامات این خروج تنظیم کردند و به تحریم‌های آمریکا علیه ایران پایبند بوده و هستند؛ تحریم‌هایی که برداشتن آن رکنی از دو رکن برجام بوده و رکن دیگر تعهدات هسته‌ای ایران بود

◀️ به احتمال زیاد همین رویکرد را نیز در قبال اعلام آمریکا مبنی بر بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی در سایه تهدیدات آمریکا به تحریم هر کشوری که بر خلاف آن عمل کند، دنبال خواهند کرد و اگر این کشورها و به عبارتی بهتر شرکای برجام در قبال تحریم‌های اقتصادی آمریکا چنان سفت و سخت پایبند بوده و هستند، به طریق اولی در قبال تحریم‌های سازمان ملل که بیشتر بر روی دو برنامه هسته‌ای و موشکی ایران متمرکز است، پایبندتر خواهند بود/اصلاحات نیوز